Doradca handlowy 24h: 603 339 988
Doradca handlowy 24h: 603 339 988
Instrukcja przeciwpożarowa to jeden z fundamentów ochrony przeciwpożarowej w budynkach i obiektach użyteczności publicznej. Zawiera zbiór wytycznych dotyczących postępowania w razie pożaru oraz zasad zabezpieczenia budynku przed rozprzestrzenianiem się ognia. Dla właścicieli i zarządców nieruchomości to nie tylko obowiązek prawny, ale też praktyczne narzędzie służące ochronie życia, zdrowia i mienia.
W tym artykule wyjaśniamy, czego dotyczy instrukcja przeciwpożarowa, co powinno się w niej znaleźć i kiedy należy ją opracować. Dowiesz się również, czym różni się od instrukcji bezpieczeństwa pożarowego i jakie elementy systemów PPOŻ są z nią powiązane.
Instrukcja przeciwpożarowa (często określana też jako instrukcja pożarowa ogólna) to dokument zawierający podstawowe zasady ochrony przeciwpożarowej obowiązujące na terenie danego budynku, zakładu pracy czy obiektu użyteczności publicznej.
Jej najprostsza forma – opisana w § 4 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia MSWiA z 7 czerwca 2010 r. – obejmuje instrukcję postępowania na wypadek pożaru oraz wykaz telefonów alarmowych. Taki dokument powinien być wywieszony w widocznych miejscach i dostępny dla wszystkich użytkowników obiektu.
W praktyce instrukcja ppoż może przybierać różną formę – od prostych tablic informacyjnych po rozbudowane dokumenty uzupełniające pełną Instrukcję Bezpieczeństwa Pożarowego (IBP).
Instrukcja przeciwpożarowa to uproszczony dokument, który zawiera najważniejsze zasady ochrony przeciwpożarowej obowiązujące w danym budynku. Jej celem jest szybkie przekazanie informacji niezbędnych do podjęcia odpowiednich działań w sytuacji zagrożenia.
Najczęściej spotykana forma takiej instrukcji to:
● schemat ewakuacyjny z oznaczeniem dróg i wyjść ewakuacyjnych,
● zasady użycia podręcznego sprzętu gaśniczego,
● informacje o rozmieszczeniu elementów systemu PPOŻ, takich jak sygnalizatory, czujki dymu, przycisk awaryjnego otwierania drzwi czy hydranty,
● procedury zgłaszania pożaru i alarmowania służb,
● obowiązki personelu i użytkowników w zakresie zapobiegania i reagowania na pożar,
● numery alarmowe i dane kontaktowe do służb ratowniczych.
Tego typu instrukcje są często prezentowane w formie tablic informacyjnych, plansz ściennych lub broszur dostępnych dla pracowników i osób przebywających w budynku. W obiektach publicznych i zakładach pracy warto je uzupełnić o czytelne piktogramy, plany graficzne oraz wersje skrócone przeznaczone dla osób nieprzeszkolonych w zakresie PPOŻ.
W praktyce pojęcia te bywają mylone, ale różnią się zakresem i charakterem prawnym:
● Instrukcja przeciwpożarowa (ogólna) – ma charakter informacyjny i dotyczy każdego obiektu, w którym zgodnie z § 4 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia musi znajdować się instrukcja postępowania na wypadek pożaru i wykaz telefonów alarmowych. Nie musi być rozbudowanym dokumentem, ale jej obecność w budynkach publicznych i zakładach pracy jest wymagana.
● Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego (IBP) – to szczegółowy dokument wymagany w obiektach określonych w § 6 rozporządzenia, m.in. o kubaturze przekraczającej 1000 m³ (dla budynków użyteczności publicznej lub zamieszkania zbiorowego) lub o powierzchni strefy pożarowej przekraczającej 1000 m² (w obiektach produkcyjnych, magazynowych i inwentarskich). IBP zawiera m.in. ocenę zagrożenia pożarowego, zasady organizacji ewakuacji i przegląd zabezpieczeń technicznych.
Nowoczesne obiekty są coraz częściej wyposażane w zintegrowane systemy zabezpieczeń przeciwpożarowych, które – choć nie zawsze wymagane przepisami w ramach instrukcji ogólnej – warto uwzględnić w dokumentacji i oznaczeniach wizualnych. Dotyczy to szczególnie obiektów, w których nie jest wymagana pełna Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego, ale zapewnienie dostępu do podstawowych informacji ma zasadnicze znaczenie.
Do najczęściej spotykanych elementów, które warto opisać i oznaczyć w obiekcie, należą m.in.:
● sygnalizacja pożaru (SAP),
● systemy oddymiania i detekcji dymu,
● hydranty wewnętrzne i zewnętrzne,
● przycisk awaryjnego otwierania drzwi (umożliwia bezpieczne opuszczenie budynku w razie pożaru),
● klapy dymowe i drzwi przeciwpożarowe.
Opisanie lokalizacji i sposobu działania tych elementów w ramach instrukcji – nawet w uproszczonej formie – może znacząco zwiększyć skuteczność ewakuacji i zmniejszyć ryzyko paniki. Elementy te powinny być również odpowiednio oznaczone w obiekcie, by każdy użytkownik wiedział, jak się zachować w sytuacji zagrożenia.
Więcej o zasadach ochrony przeczytasz w naszym artykule: Na czym polega ochrona przeciwpożarowa? Przepisy PPOŻ
Instrukcja to nie tylko wymóg formalny — to narzędzie, które ratuje życie. Umożliwia szybką orientację w sytuacji zagrożenia i pozwala unikać chaosu w trakcie ewakuacji. Dobrze przygotowana instrukcja może również ograniczyć szkody materialne i ułatwić pracę służbom ratunkowym.
Warto pamiętać, że skuteczna instrukcja to taka, która:
● jest widoczna i dostępna w kluczowych miejscach budynku,
● zawiera jasne, zrozumiałe informacje,
● jest regularnie aktualizowana zgodnie ze zmianami w organizacji przestrzeni.
Chcesz dowiedzieć się, jak wygląda prawidłowa ewakuacja? Przeczytaj nasz poradnik:
Zasady ewakuacji podczas pożaru – najważniejsze informacje
Instrukcja przeciwpożarowa to jeden z najważniejszych elementów prewencji pożarowej – szczególnie w obiektach, które nie wymagają opracowania pełnej instrukcji bezpieczeństwa pożarowego. Zawiera nie tylko procedury ewakuacji, ale też opis lokalizacji sprzętu i elementów zabezpieczeń przeciwpożarowych, takich jak przycisk awaryjnego otwierania drzwi.
Pamiętaj:
Dobrze widoczna i zrozumiała instrukcja może uratować życie. Warto traktować ją jako realne narzędzie podnoszące bezpieczeństwo, a nie tylko formalność.