Doradca handlowy 24h: 603 339 988
Wyobraź sobie, że w budynku wybucha pożar, a jedyna droga ucieczki prowadzi przez elektronicznie zamknięte drzwi. W takiej sytuacji nie masz czasu na szukanie karty dostępu czy wpisywanie kodu. Właśnie wtedy liczy się jedno — dostęp do przycisku awaryjnego otwierania drzwi, który może uratować życie lub umożliwić szybką ewakuację.
Gdzie się go stosuje? Kiedy można (a kiedy nie wolno) go użyć? I co mówi o tym prawo? O tym wszystkim opowiemy w tym artykule.
Przycisk awaryjnego otwierania drzwi (ang. Emergency Door Release) to element systemu kontroli dostępu i ewakuacji stosowany w budynkach użyteczności publicznej, zakładach pracy, galeriach handlowych, obiektach przemysłowych oraz w innych miejscach, gdzie najważniejsze jest bezpieczeństwo ludzi.
Główne zadanie przycisku? Pozwala na natychmiastowe odblokowanie drzwi, które w normalnych warunkach mogą być sterowane elektronicznie, zamknięte na zamek magnetyczny lub elektrozaczep. W sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia użytkowników obiektu, taki przycisk umożliwia szybkie wydostanie się z budynku, bez potrzeby użycia karty dostępu, kodu PIN czy klucza.
Przycisk awaryjnego otwierania drzwi powinien być używany wyłącznie w sytuacjach, w których zagrożone jest zdrowie lub życie. Poniżej omawiamy przypadki, w których spełnia swoją funkcję.
Według Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków drzwi ewakuacyjne w obiektach użyteczności publicznej oraz budynkach zamieszkania zbiorowego powinny umożliwiać łatwe i szybkie otwarcie na zewnątrz bez użycia klucza.
W praktyce oznacza to, że w razie pożaru każdy użytkownik budynku musi mieć możliwość szybkiego opuszczenia obiektu. Jeżeli system kontroli dostępu blokuje drzwi, użycie przycisku awaryjnego odblokowuje je i pozwala na sprawną ewakuację. Działanie to może być wspierane przez system ochrony przeciwpożarowej PPOŻ.
W sytuacji, gdy ktoś nagle źle się poczuje (np. atak epilepsji, zasłabnięcie) i konieczne jest szybkie wyjście lub dostęp służb ratunkowych, przycisk może zostać użyty do natychmiastowego otwarcia drzwi.
W obiektach publicznych, takich jak galerie handlowe, lotniska czy dworce kolejowe, przyciski awaryjne mogą być nieocenione podczas ataków z użyciem broni białej lub palnej. Ich użycie pozwala osobom zagrożonym na natychmiastowe opuszczenie niebezpiecznego miejsca.
Jeśli elektroniczny system drzwi przestaje działać (np. awaria zasilania, usterka techniczna), a wyjście jest potrzebne natychmiast, przycisk umożliwia ręczne otwarcie drzwi.
Mimo że przycisk awaryjnego otwierania drzwi może wydawać się „szybkim sposobem na wyjście”, jego nadużywanie może prowadzić do poważnych konsekwencji. Oto sytuacje, w których nie wolno go używać:
● Dla wygody — jeśli drzwi można otworzyć w normalny sposób, nie należy używać przycisku.
● Bez uzasadnionej przyczyny — każde użycie przycisku powoduje dezaktywację systemu kontroli dostępu i często uruchamia alarm.
● Dla zabawy — fałszywe użycie może skutkować odpowiedzialnością prawną.
Zgodnie z art. 66 Kodeksu wykroczeń, osoba, która bez uzasadnionej przyczyny wywoła alarm lub zakłóci działanie systemów ewakuacyjnych, podlega karze grzywny lub nawet ograniczenia wolności.
Działanie tego mechanizmu może się różnić w zależności od technologii, ale zwykle jest to jeden z dwóch typów:
1. Przycisk mechaniczny — po jego naciśnięciu następuje odblokowanie zamka elektromagnetycznego. Często ma formę szklanego panelu, który należy stłuc w sytuacji zagrożenia.
2. Przycisk elektroniczny — działa poprzez system kontroli dostępu i odblokowuje drzwi po wciśnięciu przycisku. Może być połączony z centralnym systemem alarmowym.
Przykład:
W wielu nowoczesnych biurowcach stosuje się przyciski elektroniczne, które są połączone z centralnym systemem alarmowym. W momencie ich użycia drzwi zostają natychmiast odblokowane, a jednocześnie wysyłany jest sygnał do służb ochrony. W starszych budynkach częściej spotkamy przyciski mechaniczne, które wymagają stłuczenia szklanego panelu, by otworzyć drzwi.
Zgodnie z normą PN-EN 179:2008, przycisk awaryjny powinien znajdować się:
● Przy każdych drzwiach ewakuacyjnych w budynkach użyteczności publicznej.
● Na wysokości 0,9-1,2 m — tak, aby był dostępny dla dzieci i osób na wózkach inwalidzkich.
● W widocznym miejscu, oznaczony odpowiednim piktogramem.
Przycisk awaryjnego otwierania drzwi to nie tylko mechanizm – to element, który w krytycznej sytuacji może uratować życie. Pamiętajmy, by używać go wyłącznie wtedy, gdy jest to konieczne. Znajomość zasad działania i przepisów prawnych pozwoli uniknąć nadużyć i sprawi, że w momencie zagrożenia będziemy wiedzieć, co robić.