Doradca handlowy 24h: 603 339 988
Doradca handlowy 24h: 603 339 988
Bezpieczeństwo w szkołach to temat, który budzi wiele emocji i pytań. Jednym z narzędzi, które mają na celu zwiększenie tego bezpieczeństwa, jest monitoring wizyjny. Ale czy kamery w szkołach zawsze są legalne? Jakie zasady obowiązują przy ich instalacji i użytkowaniu? Przyjrzyjmy się temu bliżej, aby rozwiać wszelkie wątpliwości.
Tak, monitoring wizyjny w szkołach jest legalny, ale jego wprowadzenie musi spełniać określone warunki.
Zgodnie z art. 108a ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. — Prawo oświatowe, monitoring można wprowadzić, jeżeli jest to niezbędne do:
● zapewnienia bezpieczeństwa uczniów i pracowników,
● ochrony mienia.
Ważne jest, aby monitoring nie był wykorzystywany do innych celów, takich jak kontrola jakości pracy nauczycieli czy pracowników szkoły. Art. 108a ust. 2 wyraźnie wskazuje, że monitoring nie może stanowić środka nadzoru nad jakością wykonywania pracy przez pracowników szkoły lub placówki.
Prawo oświatowe precyzuje miejsca, w których instalacja kamer jest zabroniona, chyba że istnieje szczególne zagrożenie. Art. 108a ust. 3 stanowi, że monitoring nie obejmuje pomieszczeń, w których:
● odbywają się zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze,
● udzielana jest pomoc psychologiczno-pedagogiczna,
● przeznaczonych do odpoczynku i rekreacji pracowników,
● sanitarnohigienicznych,
● gabinetu profilaktyki zdrowotnej,
● szatni i przebieralni.
Wyjątkiem jest sytuacja, gdy instalacja monitoringu w tych pomieszczeniach jest niezbędna ze względu na istniejące zagrożenie dla bezpieczeństwa uczniów, pracowników lub ochrony mienia. Nawet wtedy nie może to naruszać godności oraz innych dóbr osobistych osób, a stosowane techniki powinny uniemożliwiać rozpoznanie przebywających tam osób.
Szkoła, decydując się na wprowadzenie monitoringu, ma kilka obowiązków do spełnienia:
● strong>Informowanie o monitoringu — Uczniowie, rodzice oraz pracownicy szkoły muszą być poinformowani o wprowadzeniu monitoringu. Informacje te powinny być przekazane w sposób zrozumiały i dostępny, na przykład poprzez ogłoszenia na tablicach informacyjnych czy w regulaminach szkolnych.
● Oznaczenie obszaru monitorowanego — Miejsca objęte monitoringiem powinny być odpowiednio oznaczone, aby każda osoba wchodząca na teren szkoły była świadoma obecności kamer.
● Przechowywanie nagrań — Zarejestrowane obrazy mogą być przechowywane przez okres nieprzekraczający 3 miesięcy od dnia nagrania. Po tym czasie powinny zostać usunięte, chyba że stanowią dowód w postępowaniu prowadzonym na podstawie prawa.
● Ochrona danych osobowych — Szkoła jest administratorem danych zebranych przez monitoring i musi zapewnić ich ochronę zgodnie z przepisami o ochronie danych osobowych (RODO).
Wprowadzenie monitoringu wizyjnego w szkołach ma na celu przede wszystkim:
● Zwiększenie bezpieczeństwa — Kamery mogą działać prewencyjnie, odstraszając potencjalnych sprawców niepożądanych zachowań, takich jak akty wandalizmu czy przemoc.
● Szybszą reakcję na incydenty — Dzięki bieżącemu podglądowi możliwe jest natychmiastowe reagowanie na sytuacje zagrażające bezpieczeństwu uczniów i pracowników.
● Rozwiązywanie konfliktów — Nagrania mogą pomóc w wyjaśnianiu okoliczności zdarzeń konfliktowych, co sprzyja sprawiedliwemu rozwiązaniu sytuacji.
Mimo wielu zalet monitoring wizyjny w szkołach budzi również pewne kontrowersje. Niektórzy eksperci podkreślają, że nadmierna liczba kamer może naruszać prywatność uczniów i pracowników. Dlatego tak ważne jest, aby instalacja monitoringu była przemyślana i zgodna z obowiązującymi przepisami.
Pamiętajmy, że monitoring nie zastąpi działań wychowawczych. Najważniejsze jest budowanie w szkołach atmosfery zaufania i współpracy, gdzie uczniowie czują się bezpiecznie i wiedzą, że w razie potrzeby otrzymają wsparcie.
Jeśli masz pytania lub wątpliwości dotyczące monitoringu wizyjnego w szkołach, warto skontaktować się z dyrekcją placówki lub organem prowadzącym szkołę, aby uzyskać pełne informacje na temat zasad jego stosowania. Można również zapoznać się z regulaminem szkoły, który powinien zawierać informacje o funkcjonowaniu systemu monitoringu.
Jednym z najczęstszych pytań, jakie pojawiają się w dyskusjach o monitoringu w szkołach, jest kwestia prywatności uczniów i nauczycieli. Czy szkoła może nagrywać wszystko i wszystkich?
Nie, monitoring wizyjny musi być stosowany zgodnie z prawem i nie może naruszać praw uczniów, nauczycieli oraz innych pracowników placówki.
Szkoła ma obowiązek stosowania monitoringu w sposób proporcjonalny do celu, w jakim został on zainstalowany. Oznacza to, że kamery nie mogą ingerować w sferę prywatną uczniów, a ich umiejscowienie nie może prowadzić do nadmiernej ingerencji w codzienne życie szkolne.
Jeśli istnieją wątpliwości co do legalności działania monitoringu w danej szkole, warto zapytać dyrekcję o jego podstawę prawną oraz zakres stosowania. Każdy rodzic ma prawo do informacji na temat tego, jak przetwarzane są nagrania oraz kto ma do nich dostęp.
Dostęp do nagrań powinien być ściśle regulowany. Nie każdy pracownik szkoły może oglądać zapis z kamer — zgodnie z przepisami dostępu do materiałów mogą udzielać jedynie upoważnione osoby, takie jak dyrektor szkoły lub pracownicy zajmujący się bezpieczeństwem.
Nagrania mogą być udostępnione organom ścigania, np. policji, w przypadku konieczności wyjaśnienia incydentów, które miały miejsce na terenie szkoły. Nie mogą być natomiast wykorzystywane do innych celów niż te określone w regulaminie szkoły i ustawie Prawo oświatowe.
Jeżeli rodzic, uczeń lub nauczyciel uważa, że monitoring w szkole narusza prawo lub jest stosowany w sposób niezgodny z jego pierwotnym celem, istnieją różne ścieżki działania:
● Rozmowa z dyrektorem szkoły — pierwszym krokiem powinno być wyjaśnienie sprawy z dyrekcją, która jest odpowiedzialna za wprowadzenie i funkcjonowanie monitoringu.
● Skarga do organu prowadzącego szkołę — np. do gminy, starostwa lub kuratorium oświaty.
● Kontakt z UODO (Urzędem Ochrony Danych Osobowych) — jeśli istnieją podejrzenia, że nagrania są przechowywane w sposób niezgodny z RODO lub wykorzystywane w niewłaściwy sposób.
● Zgłoszenie do Rzecznika Praw Dziecka lub Rzecznika Praw Obywatelskich — jeśli monitoring narusza prawa uczniów lub nauczycieli.
Monitoring wizyjny w szkołach może zwiększać bezpieczeństwo, ale jego stosowanie musi być zgodne z przepisami prawa. Placówki edukacyjne mają obowiązek dbać o to, aby kamery były stosowane tylko tam, gdzie jest to konieczne, a nagrania były przechowywane i wykorzystywane zgodnie z regulacjami.
Rodzice, uczniowie i nauczyciele muszą wiedzieć, jak działa monitoring w ich szkole, jakie są ich prawa i jak mogą reagować, jeśli uważają, że system jest stosowany niewłaściwie.
Jeżeli masz wątpliwości dotyczące funkcjonowania monitoringu w Twojej szkole — pytaj, sprawdzaj, reaguj. Świadomość praw i obowiązków to pierwszy krok do zapewnienia bezpieczeństwa, które nie koliduje z prawem do prywatności.
Bibliografia:
1. Portal Oświatowy; brak daty; „Monitoring w szkole”; Portal Oświatowy; dostęp online: https://www.portaloswiatowy.pl/slowa-kluczowe/monitoring-w-szkole-6028 [20.03.2025]
2. Prawo.pl; 28.02.2024; „Monitoring w szkolnych szatniach - niepraktyczny i naruszający godność”; Prawo.pl; dostęp online: https://www.prawo.pl/oswiata/monitoring-wizyjny-w-szkolach-interwencja,525677.html [20.03.2025]
3. Prawo oświatowe; 14.12.2016; „Art. 108a. [Monitoring placówek oświatowych]”; Dziennik Ustaw; dostęp online: https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/prawo-oswiatowe-18558680/art-108-a [20.03.2025]